TIP HUKUKU DOKTORA PROGRAMI
1. Tıp Hukuku Doktora Programı ve Amacı
Tıp Hukuku ülkemizde gelişmekte olan ve son zamanlarda gittikçe artan bir şekilde hem kamuoyunun hem de hekim ve hukukçuların gündemini meşgul etmekte olan bir hukuk dalıdır. Ülkemizde 200.000’i aşkın sağlık personelinin uyguladığı tıbbi müdahaleler nedeniyle hukuksal sorumluluğun ele alındığı bu alan, aynı zamanda interdisipliner bir bilim dalıdır. Tıp Hukukunun uygulamadaki önemine rağmen alanda uzmanlaşmış yeterli hukukçunun bulunmayışı ciddi sorunlara sebep olmaktadır. Ayrıca sağlık çalışanlarının hak ve yükümlülüklerini bilmesi ve kendilerini ilgilendiren temel hükümler hakkında bilgi sahibi olmaları gerekmektedir. Bu doğrultuda programımızda hukukun temel alanlarından bilgi verilerek hasta yararı ile toplum yararının korunması arasındaki dengenin sağlanması konusunda kişilerin bilgilendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu çerçevede programda: hekimlerin ve diğer sağlık çalışanlarının idari, cezai ve hukuki sorumlulukları, hasta hakları, adli tıp, zorunlu mali sigorta sistemi, sosyal güvenlik sistemi, etik ilkelerin yanı sıra hukuk ve tıp kavramlarına ilişkin çok yönlü dersler yer almaktadır.
2. Kabul Koşulları
Tıp Hukuku doktora programına öğrenci kabulü, İstanbul Medeniyet Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğinde belirtilen şartlara uygun olarak yürütülür. Programa sadece yurt içi veya YÖK tarafından denkliği kabul edilen yurt dışı bir hukuk fakültesi lisans diplomasına sahip olan adayların başvuruları kabul edilecektir. Adayların değerlendirilmesi ve programa yerleştirilmeleri için belirlenen yabancı dil sınav sonucu minimum 60 (YÖK’ün tanıdığı tüm yabancı dil sınav sonuçları geçerlidir) ve ALES (SÖZ/EA/SAY: 70) puanlarını sağlama şartları aranmaktadır. Başvuru sonrası bilim sınavı ve/veya mülâkat yapılmaktadır. Adayların değerlendirilmesi ve programa yerleştirilmeleri; ALES puanının %50’si, lisans not ortalamasının %20’si, mülakat ve/veya yazılı sınav notunun %30’u toplanarak elde edilen puana göre yapılır. Elde edilen bu puanın başarı değerlendirmesine alınabilmesi için en az 65 olması gerekir.
Öğrenci Kabul Koşulları Özeti:
Lisans alanları (Hukuk)
ALES (SÖZ/EA/SAY: 70)
Dil Yeterliliği Puanı (YDS: 60 ve YÖK’ün tanıdığı sınavlardan bu puana denk puanlar)
Değerlendirme Kriterleri
Lisans Not Ortalaması (%20)
ALES (%50)
Bilim Sınavı ve/veya Mülâkat (%30)
3. Program Yeterlilikleri
Programın sonunda öğrenciler belirtilen yetkinliklere ve Tıp Hukuku alanında uzmanlık bilgisine sahip olacaktırlar:
- Tıp Hukuku alanında araştırma yapma ve bilgiye erişme yeteneği kazanır.
- Tıp Hukuku alanında bilgiyi değerlendirme, yorumlama ve geniş kitlelere aktarma yeteneği kazanır.
- Tıp Hukuku alanında evrensel kavramları öğrenir.
- Tıp Hukuku alanında stratejik düşünme yeteneğine sahip olur.
- Tıp Hukuku alanında ulusal ve uluslararası literatür hakkında bilgiye sahip olur.
- Tıp Hukuku alanında temel kavramlar ve terminoloji hakkında bilgi sahibi olur.
- Tıp Hukuku alanında özgün çalışmalar yapar ve bu çalışmalarıyla alana katkı sağlar.
- Bilimsel yazım tekniklerini öğrenir.
- Tıp Hukuku alanına katkıda bulunan disiplinler arasında ilişki kurarak Tıp Hukukunun değişik yönleri hakkında bilimsel çalışmalarda bulunur.
4. Ders veren öğretim üyelerinin isim listesi
Prof. Dr. İbrahim Subaşı
Prof. Dr. Nur Zeliha Kaman
Prof. Dr. Ümit Gezder
Prof. Dr. Fahri Ovalı
Doç. Dr. Hacı Kara
Doç. Dr. Tülay Yıldırım Mat
Doç. Dr. Murat Tümay
Dr. Öğr. Üyesi Zeynep Burcu Akbaba
Dr. Öğr. Üyesi Özgür Arıkan
Dr. Öğr. Üyesi Derya Tekin
Dr. Öğr. Üyesi Halil Altındağ
Ögr. Gör. Dr. Melike Şentürk
Ögr. Gör. Dr. Şerafettin Ekici
5. Program
Program kapsamında sunulacak olan dersler:
a. I. YARIYIL (GÜZ DÖNEMİ)
|
DERSİN ADI |
KREDİ |
AKTS KREDİ |
ZOR. / SEÇ. |
|
Sosyal Hukukta Güncel Gelişmeler |
3 |
7 |
SEÇ |
|
Uygulamada Tıp Hukuku Sorunları |
3 |
7 |
SEÇ |
|
Mali Sorumluluk Sigortası I |
3 |
7 |
SEÇ |
|
Karşılaştırmalı Tıp Hukuku |
3 |
7 |
SEÇ |
|
Kişisel Sağlık Verilerinin Korunması |
3 |
7 |
SEÇ |
|
İlaç Hukukunun Sınai Mülkiyet Boyutu |
3 |
7 |
SEÇ |
b. II. YARIYIL (BAHAR DÖNEMİ)
|
DERSİN ADI |
KREDİ |
AKTS KREDİ |
ZOR. / SEÇ. |
|
Seminer Dersi |
0 |
4 |
ZOR |
|
Sosyal Güvenlik Hakkı ve Uygulanması |
3 |
7 |
SEÇ |
|
Türk Tazminat Hukukuna Giriş/Türk Sorumluluk Hukuku |
3 |
7 |
SEÇ |
|
Vaka Çalışması |
3 |
7 |
SEÇ |
|
İdarenin Sağlık Hizmetlerinden Kaynaklanan Sorumluluğu |
3 |
7 |
SEÇ |
|
Tıp Hukukunun Güncel Sorunları |
3 |
7 |
SEÇ |
|
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tıp Hukuku |
3 |
7 |
SEÇ |
|
Üreme Tıbbı Tekniklerinin Karşılaştırmalı Hukukta Analizi |
3 |
7 |
SEÇ |
6. Ders İçerikleri
Uygulamada Tıp Hukuku Sorunları
Tıp hukuku ile ilgili temel kavramlar ve kurumlara ilişkin genel bilgiler verilerek, bunlar ile sahadaki tıbbi uygulamalardan doğan hukuki sorunlar arasında bağlantı kurulması ve sorunların tıp hukuku çerçevesinde tartışılması amaçlanmaktadır. Ayrıca uygulamada karşılaşılan tıp hukuku sorunlarını yürürlükteki mevzuat çerçevesinde tartışmak, mevzuatın ihtiyaca cevap verip vermediği, tıbbi müdahalelerde hukuka uygunluk şartlarının değerlendirilmesi ve uygulamada karşılaşılan sorunlarda hekimin hukuki ve cezai sorumluluğunun değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.
Mali Sorumluluk Sigortası
Bu derste mali sorumluluk sigortasının amaçları ve sigorta hukukundaki yeri incelenir. Daha sonra sorumluluk sigortasını düzenleyen kanun hükümleri ve bunların madde gerekçeleri araştırılır. Özellikle, zarar görenin sigortacıya karşı doğrudan doğruya dava hakkının amaç, sebep ve sonuçları araştırılır. Doğrudan dava açma hakkını ortadan kaldıran sebepler değerlendirilir. Mali sorumluluk sigortası davasına hakim olan ilkeler incelenir.
Kişisel Sağlık Verilerinin Korunması
Kişisel Sağlık Verilerinin Korunması dersi, gerek kamu gerekse özel sektörde kişisel sağlık verilerinin işlenmesi, aktarılması ve saklanmasına ilişkin başta 6698 sayılı Kanun olmak üzere ulusal ve uluslararası mevzuatta yer alan hukuki düzenlemeleri konu almaktadır.
İlaç Hukukunun Sınai Mülkiyet Boyutu
İlaç hukuku, tıbbi ilaçlarla bağlantılı tüm hukuki konu ve sorunların ele alındığı hukuk alanını ifade etmektedir. Tıbbi problemlerin çözümü için geliştirilen buluş niteliğindeki ilaçların kimyasal formülleri Türk hukukunda patent korumasından yararlanabilmektedir. Aynı zamanda tıbbi ilaçların piyasada var olan diğer ilaçlardan özellikle eş değer ilaçlardan ayırt edilebilmesi için seçilen isim, logo vb. işaretler marka olarak tescil ettirilmektedir.
İlaç hukukunun sınai mülkiyet boyutu dersi kapsamında, bir tıbbi ilacın patentlenebilmesi için 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında aranan genel şartlar, tescil prosedürü ve hak sahipliği konuları incelenmekte; patentten doğan hakkın kapsamı ve sınırları (Bolar istisnası, tükenme ilkesi, eczane serbestisi vb.) tıbbi ilaçlar özelinde ele alınmaktadır. Ayrıca bir ilaç isminin ve sair işaretin marka olarak tescili edilebilirliği, SMK kapsamında marka korumasından doğan hakların kapsamı ve sınırları yine ilaç markaları özelinde incelenmektedir.
Vaka Çalışması
Bu derste yargıya intikal etmiş gerçek vakalar anlatılarak bu vakaların öyküsü, tıbbi girişimlerin endikasyonları, yapılan ve/veya yapılmayan işlemler, meydana gelen komplikasyonlar, mevcut tıbbi kayıtların durumu, değişik kişi ve kurumlar tarafından verilen bilirkişi raporları ile yargı kararları irdelenmektedir. Bu bağlamda konuyla ilgili yasal çerçeve de analiz edilmektedir. Ders tamamen interaktif bir şekilde işlenmekte olup tüm öğrencilerin konuyla ilgili görüş ve yorumları alınmaktadır. Vakalar, dahiliye, acil, çocuk hastalıkları, cerrahi, ortopedi, göz hastalıkları vs. gibi tıbbın her dalından olacak şekilde seçilmekte, hekimler ve hukukçular açısından farklı bakış açıları karşılaştırılmaktadır.
Üreme Tıbbı Tekniklerinin Karşılaştırmalı Hukukta Analizi
Üreme tıbbı teknikleri hakkında temel hatlarıyla bilgi vermek, bunların uygulamalarından doğan/doğabilecek hukuki sorunları değerlendirmek, ayrıca embriyonun oluşum ve gelişim süreçleri, hukuki statüsü ve müdahale edilebilirlik sınırlarını karşılaştırmalı hukukta tartışmak amaçlanmaktadır. Üreme tıbbı tekniklerinin geçmişten günümüze gelişimi, embriyo kavramı ve terminolojik belirsizlikler, yapay dölleme ve buna bağlı ortaya çıkabilecek hukuki sorunlar değerlendirilerek embriyonun hukuki statüsü ve yaşamın başlangıcına yönelik tartışmalar, tıp hukuku çerçevesinde incelenmektedir.
7. Mezuniyet Koşulları
Bölümümüzden mezun olabilmek için Enstitümüzün mevcut yönetmeliği uyarınca toplam 24 ulusal kredi ve 60 AKTS’den az olmamak koşuluyla 8 adet ders ve seminer dersi alınması gerekmektedir. Programımızda açılan derslerin listesi yukarıda sunulmuştur.
Program kapsamında 2 dönem ders alınmakta olup ders döneminden sonra yeterlik sınavının başarılı geçilmesinin ardından özgün bir tez hazırlanarak jüri önünde başarılı bir şekilde savunulması gerekmektedir.
8. İstihdam Olanakları
Program son yıllarda pek çok yeni hukuki düzenleme yapılmış olan bu alanda uzman ve akademisyen yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda mezunlarımızın üniversitelerde akademisyen ve ilgili kurumlarda uzman olarak çalışması mümkündür.
9. İletişim
Prof. Dr. Nur Zeliha KAMAN
nur.kaman@medeniyet.edu.tr
Arş. Gör. Şura Nur Pelit
Tel: 0216-280 2425
surapelit@gmail.com