Dr. Reham Amro Doktora Tezini Başarıyla Savundu
Üniversitemiz Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı doktora öğrencilerinden Reham Amro 28.02.2024 tarihinde “The Transformation of the Political Awareness in Kuwait (1938-1971)” başlıklı tezini başarı ile savunarak doktor unvanı almaya hak kazanmıştır.
Reham Amro bu tez çalışmasında Körfez bölgesindeki siyasi farkındalığın 1938’den 1971’e kadar olan dönüşümlerini Kuveyt örneğinden hareketle incelemektedir. Araştırma, Kuveyt’teki sosyal ve siyasi güçler arasındaki ilişkilerin gelişimini anlamaya odaklanarak, bu dönemde meydana gelen siyasi dönüşümün kapsamlı bir analizini sunmayı amaçlamaktadır. Çalışma, Kuveyt’in siyasi tarihinde sadece yönetici aile ve tüccar sınıfının iki etkin güç olduğu yönündeki hakim anlatıya itiraz etmektedir.
Araştırma, Kuveyt’te farklı düzeylerde siyasi bilincin yükselmesine yol açan birkaç
temel faktörü incelemektedir. Modern eğitim hareketi, coğrafya ve deniz ticareti gibi
faktörler, petrol öncesi ve sonrası toplumda yeni eğitimli bir elitin ortaya çıkmasına
katkıda bulunmuştur. Çalışma ayrıca, tüccar seçkinler, öğrenciler, denizcilik işçileri,
petrol işçileri, parlamenterler ve partizanlar da dahil olmak üzere Kuveyt
toplumundaki en önemli sosyal gruplar hakkında ayrıntılı bilgiler sunmaktadır.
Bu çalışma, Kuveyt’te siyasi farkındalığın dönüşümlerinde beş aşama olduğunu
savunmaktadır. İlk aşama, tüccar seçkinlerin siyasi bir güç olarak ortaya çıkması ve
nüfusun çoğunluğunun ana güç olan tüccarları takip etmesiyle karakterize edilen
tüccar seçkinlerin oluşum aşamasıdır. İkinci aşama, 1950’ler ve 1960’larda
gerçekleşen ve Kuveytli öğrenciler arasında Arap milliyetçiliği fikirlerine dayalı
muhalefetin çıkışına tanıklık eden öğrenci aşamasıdır. Üçüncü aşama, Kuveyt
ekonomisinin ticari, ilgili, yarı feodal, denizcilik ekonomisinden petrole dayalı bir
ekonomiye geçişi sırasında meydana gelen denizcilik işçileri ve petrol işçileri
aşamasıdır. Dördüncü aşama, Millet Meclisi (Meclisu’l-Umme) ya da Parlamenterin
farkındalığının oluştuğu, Millet Meclisi üyelerinin siyasi ortama doğrudan katkıda
bulunduğu ve karar alma sürecinde doğrudan rol oynadığı aşamadır. Son aşama ise
toplumun siyasi farkındalığı üzerinde önemli bir etkiye sahip olan çeşitli kulüplerin,
partilerin ve derneklerin ortaya çıktığını ve kamu yararına çalışan derneklerin
örgütsel farkındalık aşamasıdır. Bu araştırma, Kuveyt’in bu dönemdeki siyasi tarihini analiz etmek için tarihi belgeler, Arapça gazeteler ve dergiler gibi birincil kaynakların yanı sıra akademik literatürdeki ikincil kaynaklardan yararlanmaktadır. Çalışma, 1938’den 1971’e kadar Kuveyt’te meydana gelen siyasi bilinç dönüşümlerini daha kapsamlı bir şekilde anlayabilmek için Kuveyt toplumunun her bir bileşeninin ülkenin siyasi tarihindeki rolünü ve etkisini anlamanın çok önemli olduğu sonucuna varmaktadır.
Bu çalışmasından dolayı tez danışmanı Doç. Dr. M. Talha ÇİÇEK ve öğrencimiz Dr. Reham AMRO’yu tebrik eder, çalışma hayatında başarılar dileriz.
